Vermoeidheid - Symptomen & effecten

Er is niet altijd een manifeste oorzaak van vermoeidheid. Het is eerder een mix van redenen.

Nadat je samen met je arts de potentiële medische oorzaken hebt uitgesloten (ontsteking, gebrek aan vitamines, bloedwaarden, anemie …) kunnen we andere oorzaken onderzoeken :

• Werklast (fysiek of mentaal)
• Slechte voeding
• Slechte conditie
• Inactiviteit
• Slaapproblemen (slapeloosheid, apneu …)
• Geneesmiddelen
• Psychologische problemen (depressie, stress, angst, rouw)

Hoe vermoeider ik ben, hoe minder goed ik voor mezelf kan zorgen.

We hebben de neiging om onze tekenen van vermoeidheid te laat te herkennen. We gaan over onze grenzen, waardoor onze hersteltijd aanzienlijk langer zal zijn.
Er is nog een andere moeilijkheid bij deze vijand die zich niet laat kennen: het gaat om een fenomeen met veel verschillende aspecten. Vermoeidheid kan zich op allerlei manieren uiten :

• Fysiek (sufheid, minder kracht, wallen…)
• Cognitief (aandachtsverlies, vermindering van activiteiten…)
• Gedrag (geïrriteerd, ongeduldig, agressief zijn…)
• Emotioneel (minderwaardigheidsgevoel, schuldgevoel…)

Sleutel 1: De eerste stap naar het herstel van het welzijn is het identificeren van de tekenen van vermoeidheid.

Sleutel 2 : Over naar de tweede stap! Wanneer we vermoeid zijn, dan zijn we als kippen zonder kop.

We zien maar twee energieniveaus: energie of uitputting. De wereld wordt binair: ik voel me goed, ik voel me slecht. We hebben het gevoel dat we van de ene in de andere toestand komen, plotseling, zonder overgang. Er is geen tussenliggend niveau meer. In werkelijkheid zijn we noch de hele tijd moe, noch nooit moe.

Met deze tool kan je niet alleen je vermoeidheid meten, maar ook de impact daarvan op :

• ons sociale leven
• ons intieme leven
• ons professionele leven
• het beeld van ons lichaam
• onze slaap

Bron : Ghosh S, Louis E, Beaugerie L, et al. Development of the IBD Disk: a visual self-administered tool for assessing disability in inflammatory bowel diseases. Inflamm Bowel Dis. 2017;23(3):333-340. *Disque Maladies Inflammatoires Intestinales

Hoe meer ongemak je voelt, hoe groter het getekende spinnenweb zal zijn. En omgekeerd, hoe meer het spinnenweb zal krimpen, hoe beter je je zal voelen.

Sommige oorzaken van vermoeidheid kunnen ook gevolgen zijn. Want is een slechte slaapkwaliteit het gevolg of de oorzaak van vermoeidheid? Moeilijk te bepalen.

  Flame-out

Als we in een race zitten, kan het gebeuren dat onze motor het begeeft. We kunnen niet meer. Er springt een zekering om aan te geven dat er kortsluiting is in het systeem. Gelukkig gaat dat voorbij. Rust en ontspanning bieden de mogelijkheid van herstel. Om het met een beeld te zeggen: bij een flame-out keert de energie terug als we ons reservoir weer vullen. Dat is het grote verschil met een burn-out, waarbij het reservoir niet meer vult (alsof er een lek is). Hier is er geen lek, maar wel een noodzaak om STOP te zeggen.

  Mentale belasting

Mentale belasting komt door het feit dat je het gewicht van de verantwoordelijkheid draagt. We hebben te veel petjes op, we nemen te veel taken op ons, we verwerken te veel informatie. In dat geval worden we overstelpt door gedachten. Er is een opeenstapeling van gedachten, waardoor ons boek continu open blijft. Er is een opstopping. Niemand ontsnapt daaraan.

  Burn-in & burn-out

We rekken onze elastiek uit. We gaan werken alsof we ons oké voelen, terwijl we thuis moeten blijven. Ons lichaam is aanwezig, maar ons hoofd niet. Mensen met een groot professioneel bewustzijn zijn gevoelig voor een burn-in. Ze merken dat ze niet meer zo efficiënt en doeltreffend zijn. Dat is het hellend vlak naar een burn-out.

Een burn-out is een implosie, een staat van fysieke, emotionele en mentale uitputting. De aanpassingmechanismes worden langzaam verteerd door de spanning. We moeten stoppen.

Lijst van zes factoren die kunnen bijdragen aan een burn-out :

• te veel werk
• te weinig controle over het werk
• onvoldoende compensatie
• problemen in de werksfeer
• gebrek aan steun van collega’s
• ongelijkheid, zoals een ongelijke verdeling van het werk

Als je je volledig of gedeeltelijk herkent in een van deze uitspraken, dan kan het dat je met één been in een burn-out staat. Dit syndroom van professionele uitputting is complex, omdat het moeilijk te omschrijven en duidelijk te diagnosticeren is.

  Slaap

We nemen nieuwe gedragingen aan als we vermoeid zijn. Onze gewoonten worden omvergegooid. Ons gedachtenboek blijft open en onze slaap verliest kwaliteit. We piekeren, we tobben. Dat is het speelterrein van de angst.